De Top 40 is sinds 1965 de toonaangevende hitlijst van Nederland. In de rubriek Vandaag blikken we terug op gebeurtenissen in de popmuziek die exact X jaar geleden plaatsvonden. In deze aflevering van Vandaag: Nederland wordt gediskwalificeerd en mag niet meedoen aan de finale van het Eurovisiesongfestival.
Joost Klein werd in 2024 gekozen om Nederland te vertegenwoordigen op het Eurovisie Songfestival met het nummer Europapa. Op donderdagmiddag 29 februari presenteerde hij het nummer en de videoclip in een speciale uitzending van De Avondshow Met Arjen Lubach. Europapa was een aanstekelijk eurodancenummer met aan het einde een persoonlijke boodschap aan Joosts overleden vader. Hierdoor was Europapa niet zomaar een 'joke-inzending', maar ook een nummer met een persoonlijk verhaal.
Het Nederlandse publiek reageerde enthousiast op de songfestivalinzending. Zo enthousiast zelfs dat Europapa een week na de presentatie op nummer 1 binnenkwam in de Top 40. Het was de eerste keer dat een songfestivalnummer dit presteerde. Het enthousiasme beperkte zich overigens niet tot Nederland. Ook in de Vlaamse Ultratop 50 debuteerde Europapa op nummer 1. En het allerbijzonderste: de Nederlandse inzending dook op in de officiële hitlijst van Litouwen ... en dat 9 weken voor de finale. Nederland had met Joost duidelijk goud in handen.
Bij de bookmakers deed Nederland het uitstekend. Joost stond in de weken voorafgaand aan het festival de hele tijd in de top 10. Het leek erop dat Europapa moeiteloos de finale zou gaan halen en dat gebeurde ook. Achteraf bleek dat Europapa als tweede was geëindigd in de halve finale, op 12 punten verschil met de Israëlische inzending. Na zijn optreden ging het achter de schermen echter mis ...
Vrijdag bleek plotseling dat Joost niet meer mee mocht doen aan de repetitie en juryfinale. Er was sprake van een incident, waarbij Joost betrokken zou zijn geweest. Over wat er nu precies gebeurd was, spraken de bronnen elkaar tegen. Volgens de AVROTROS heeft Joost een bedreigende beweging gemaakt naar een cameravrouw, nadat hij haar meermaals had aangegeven dat hij niet gefilmd wilde worden. Volgens de vrouw in kwestie is dat niet het volledige verhaal. De Zweedse krant Aftenbladet schreef dat Joost de camera van de vrouw zou hebben beschadigd. En dan was er ook nog het persmoment na de tweede halve finale. Daarbij had Joost zich opvallend gedragen door zich onder een vlag te verstoppen en een kritische opmerking te maken ten opzichte van de Israëlische deelname, die sommige journalisten ongepast vonden vanwege de oorlog in Gaza. Dat laatste had echter niets te maken met het incident in kwestie. Dat ging louter over de aanvaring met de cameravrouw.
De EBU beroept zich op zijn zerotolerancebeleid ten aanzien van een veilige werkomgeving en besluit op zaterdagochtend 11 mei 2025, de finaledag dus, Nederland te diskwalificeren. De Nederlandse delegatie vindt deze maatregel buitenproportioneel. Songfestivalcommentator Cornald Maas laat zijn ingehouden woede blijken voor de televisiecamera's: "Ik zou bijna zeggen: 'Fuck the EBU,' maar dat zeg ik nu ook." De Zweedse politie doet onderzoek naar het incident, maar Joost wordt niet gearresteerd. Volgens Joosts Zweedse advocaat Jan-Åke Fält heeft de 26-jarige zanger zich niet schuldig gemaakt aan een strafbaar feit. De vraag is nu of Nederland niet veel te hard gestraft is. Het is nog niet eerder voorgekomen dat een land tijdens de songfestivalweek wordt gediskwalificeerd. Joost zou uiteindelijk wel vervolgd worden, maar in augustus werd de zaak geseponeerd wegens gebrek aan bewijs.
Is Nederland hiermee een zesde songfestivaloverwinning door de neus geboord? Waarschijnlijk niet. Joost zou ongetwijfeld hoog zijn geëindigd bij de televoters. Uit de informatie die beschikbaar was op de officiële website van het songfestival, hadden fans uitgevogeld dat Nederland 58 punten zou hebben gekregen van de vakjury's. Ook al zou Joost veruit de meeste stemmen hebben gehad van de televoters, dan is die score hoogstwaarschijnlijk niet genoeg voor een overwinning. Die overwinning ging overigens naar Zwitserland, met het liedje The Code van Nemo, maar daar hadden de media nauwelijks belangstelling voor.
Na het songfestival steeg Europapa terug naar de eerste plaats in de Top 40. Niet alleen in Nederland, ook in Litouwen bereikte Joost nu de eerste plaats in de hitlijst. In Duitsland en de Scandinavische landen werd de Nederlandse inzending ook een hit en zelfs in het Verenigd Koninkrijk. In het verleden hadden er wel vaker Nederlandse inzendingen in de Britse hitlijst gestaan, maar nog nooit een Nederlandstalige. Dit was dus een unieke prestatie van Joost. Europapa groeit vervolgens ook uit tot de succesvolste Nederlandstalige songfestivalinzending uit de Top 40-geschiedenis.
De AVROTROS gaat na de diskwalificatie in beraad. Moet Nederland nog wel meedoen aan het songfestival? De omroep eist excuses van de EBU, maar die komen er niet. De EBU belooft wel dat achter de schermen veranderingen zullen plaatsvinden waardoor artiesten zich veiliger kunnen voelen. Dat is voor de AVROTROS toch voldoende om zich weer in te schrijven. De omroep biedt Joost aan in 2025 opnieuw namens Nederland naar het songfestival te gaan. Aanvankelijk heeft hij wel interesse, maar na het Gouden Televizier-Ring Gala - waarbij Cornald Maas' 'Fuck the EBU'-uitspraak tot tv-moment van het jaar wordt uitgeroepen - krijgt Joost veel kritiek op zijn houding tijdens het in-memoriamfilmpje. Die is volgens veel mensen ongepast. Joost ziet bij nader inzien af van deelname in 2025. Op 19 december 2024 maakt de AVROTROS bekend dat Claude de Nederlandse kandidaat voor 2025 zal zijn.
Dit gebeurde er nog meer op 11 mei:
De 36-jarige Bob Marley overlijdt op 11 mei 1981 aan de gevolgen van kanker.
In 1977 was Bob Marley 32 jaar oud. Hij was met zijn begeleidingsband The Wailers wereldberoemd door klassiekers als Get Up, Stand Up (1973) en No Woman, No Cry (1975). Hij leek een hele carrière voor zich te hebben, maar hij kreeg zeer slecht nieuws. In zijn grote teen werd een vorm van huidkanker vastgesteld. Marley was aanhanger was van de rastafaribeweging en die staat een onnatuurlijke verandering van het menselijk lichaam niet toe. Daardoor weigerde hij die teen te laten amputeren.
Als gevolg daarvan verspreidde de kanker zich door zijn lichaam. Terwijl hij zieker en zieker werd, scoorde hij met The Wailers nog grote hits met Stir It Up (nummer 2 in 1979) en Could You Be Loved (nummer 2 in 1980). In september 1980 sloeg het noodlot toe. Tijdens het joggen stortte hij in, waarna hij gediagnosticeerd werd met een hersentumor. In het ziekenhuis werd voorspeld dat hij niet lang meer zou leven. Hij ging naar München om zich te laten behandelen, maar uiteindelijk kon men hem niet genezen.
Hij wilde terug naar zijn vaderland Jamaica om daar te sterven, maar hij was te zwak om de reis af te maken. In een ziekenhuis in Miami bezwijkt hij op 11 mei 1981 aan zijn ziekte. Bob Marley is slechts 36 jaar geworden. Tien dagen later krijgt hij een staatsbegrafenis op Jamaica. Hij ligt begraven in een kapel in zijn geboorteplaats Nine Mile en Marleys geboortedag (6 februari) is tegenwoordig een nationale feestdag op Jamaica.
Na zijn dood blijft de belangstelling voor het werk van Marley groot. Het verzamelalbum Legend staat in 1984 en 1991 (na de cd-uitgave) maandenlang in de top 10 van de albumlijst. One Love / People Get Ready (nummer 2) en Waiting In Vain (nummer 32) bereiken de Top 40 en ook in de jaren 90 scoren verschillende Marleynummers en -remixen hoog in de hitlijsten. Zo bereikt Bob Marley in 1992 met The Wailers de top 10 met Iron Lion Zion. In 1999 wordt Sun Is Shining gemixt door Funkstar DeLuxe en dat levert een zevende plek op. Later dat jaar behaalt Marley in 'duet' met Lauryn Hill de vijfde plek met Turn Your Lights Down Low. Naast Elvis Presley en André Hazes is Bob Marley een van de artiesten met de meeste postume Top 40-hits op zijn naam.
In 2024 groeit Bob Marley: One Love uit tot een van de meest succesvolste biopics aller tijden. De film focust zich vooral op de latere jaren uit Bobs leven, met name de periode 1976-1978. De hoofdrollen in deze film worden gespeeld door Kingsley Ben-Adir (Bob Marley) en Lashana Lynch (Rita Marley). Reinaldo Marcus Green, die eerder de Oscarwinnende film King Richard met Will Smith maakte, is verantwoordelijk voor de regie.
Verder op deze dag:
1967: De Bee Gees maken voor het eerst hun opwachting op de Britse televisie. De gebroeders Gibb treden op in het BBC-muziekprogramma Top Of The Pops. Daar vertolken zij hun eerste Britse hit New York Mining Disaster 1941.
1974: Radar Love van de Golden Earring komt op nummer 99 binnen in de Amerikaanse Billboard Hot 100. Het is de eerste hit voor de Haagse rockgroep, die met dit nummer de 13e plaats week te bereiken.
2013: 12 jaar na zijn Top 40-hit scoort Armin Van Buuren met This Is What It Feels Like voor het eerst een top 3-hit. Voor zijn eerste nummer 1-hit moet hij nog wachten tot 2019 (Hoe Het Danst).
2016: Peter Behrens, drummer van de groep Trio die in 1982 een hit scoorden met Da Da Da I Don’t Love You You Don’t Love Me Aha Aha Aha, overlijdt op 68 jarige leeftijd.
Vandaag geboren:
1924 - Paul Rollman, bij overlijden 90 jaar,
1939 - R. Dean Taylor, bij overlijden 82 jaar,
1941 - Eric Burdon, The Animals
1943 - Les Chadwick, bij overlijden 76 jaar, Gerry & The Pacemakers
1943 - Tom Giuliano, The Happenings
1944 - Mahna Mackay,
1947 - Butch Trucks, bij overlijden 69 jaar, The Allman Brothers Band
1955 - Jos Haagmans, Frank Boeijen Groep
1955 - Mark Herndon, Alabama
1966 - Christopher Schneider, Rammstein
1976 - Lloyd,
1983 - Holly Valance,
1985 - Bizzey, Yellow Claw
1994 - Howard Lawrence, Disclosure
1994 - Sera,
1997 - Coi Leray,
1998 - Franc Fala,
1999 - Sabrina Carpenter,
Vandaag op nummer 1:
1968 - 1 (1) Congratulations- Cliff Richard (Columbia), 3 weken op nummer 1
1974 - 1 (1) Be My Day- The Cats (EMI), 4 weken op nummer 1
1985 - 1 (1) We Are The World- USA for Africa (CBS), 4 weken op nummer 1
1991 - 1 (1) Losing My Religion- R.E.M. (Warner), 3 weken op nummer 1
1996 - 1 (1) Hava Naquila- Party Animals (Mokum), 3 weken op nummer 1
2002 - 1 (1) Trackin'- Billy Crawford (V2), 3 weken op nummer 1
2013 - 1 (1) Blurred Lines- Robin Thicke feat. T.I. + Pharrell (Star Trak), 4 weken op nummer 1
2019 - 1 (1) SOS- Avicii (Avicii), 3 weken op nummer 1
2024 - 1 (1) Sugardaddy- Roxy Dekker (Warner Music Benelux), 5 weken op nummer 1
