Over zes weken zit heel Europa weer voor de televisie voor de finale van het Eurovisiesongfestival. Toch staat de Zweedse inzending voor Liverpool, Tattoo van Loreen, nu al in de Top 40. Wat zegt dit over de kansen voor Loreen in mei? En is het al ooit eerder voorgekomen dat een buitenlandse inzending zo vroeg al in de Top 40 stond?
Laten we die laatste vraag maar meteen beantwoorden. Strikt genomen: ja. Gisteren was het namelijk precies 55 jaar geleden dat Congratulations van Cliff Richard, de Britse inzending van 1968, al binnenkwam in de Top 40. In die jaren was het Eurovisiesongfestival echter altijd eind maart of begin april. Sinds de jaren 90 is het altijd in mei. Als we dus niet kijken naar het moment in het jaar, maar naar de tijd tussen binnenkomst in de Top 40 en de finale van het songfestival, dan is de prestatie van Loreen uniek. Cliff Richard kwam in 1968 namelijk één week voor het songfestival binnen. Loreen debuteert maar liefst zes weken van tevoren
Trijntje Oosterhuis
Het vroegste songfestivalliedje dat ooit in de Top 40 heeft gestaan, is Walk Along van Trijntje Oosterhuis. De Nederlandse inzending van 2015 werd destijds uitzonderlijk vroeg gepresenteerd, al op 11 december 2014. Radio 538 zag potentie in het nummer en riep Walk Along uit tot Alarmschijf. Het nummer sloeg vervolgens de Tipparade over en kwam op 20 december meteen in de Top 40 binnen, 22 weken (!) voor de songfestivalfinale in Wenen. In de Top 40 kwam Trijntje niet verder dan de 35e plaats. Ook in Wenen werd Walk Along geen succes. Nederland haalde onvoldoende punten voor een finaleplaats.
Winstkansen
In dit artikel kijken we echter alleen naar buitenlandse inzendingen. Inclusief Loreen en Cliff Richard is het vijf keer voorgekomen dat inzending van een ander land al in de Top 40 stonden, voordat het songfestival op televisie was geweest. In de andere drie gevallen betreft het een inzending die in hetzelfde weekend als het songfestival de lijst binnenkwam. De Top 40 wordt altijd eerder samengesteld én uitgezonden dan dat het songfestival op televisie is. Daarom hebben we deze liedjes ook meegeteld in onderstaand overzicht. Van al deze vier voorgangers van Loreen waren de verwachtingen zeer hoog. Toch wist slechts de helft te winnen. De vroege binnenkomst van Tattoo zegt dus zeker niet alles over de winstkansen van Loreen. Als we naar de bookmakers kijken, moeten we wel toegeven dat haar kansen er heel rooskleurig uitzien.
Hieronder zetten we alle buitenlandse songfestivalinzendingen die voor de Eurovisiefinale al in de Top 40 stonden op een rij.
1. Loreen - Tattoo (Zweden, 2023)
• 6 weken voor de songfestivalfinale in de Top 40
Gaat Loreen in de voetsporen treden van Johnny Logan en elf jaar na Euphoria een tweede songfestivalwinst opstrijken? Het zou zomaar kunnen. De wedkantoren schatten haar winstkansen nu op 39%. Tegenover de 15% voor Finland en 11% voor Oekraïne is Zweden dus duidelijk de te kloppen favoriet. Het land steeg al naar de eerste plaats bij de bookmakers voordat haar liedje Tattoo op 11 maart 2023 Melodifestivalen, de Zweedse voorronde voor het songfestival, had gewonnen. Nederland is niet het eerste land waar Tattoo nu al in de hitlijst staat. In Zweden zelf staat Loreen al vier weken op nummer 1, maar ook in de buurlanden Noorwegen en Finland staat het nummer inmiddels in de top 10. In de Vlaamse Ultratop 50 kwam Tattoo vorige week binnen op nummer 19 en wellicht volgen er de komende weken nog meer landen. Het is voor het eerst dat een songfestivalliedje meer dan een maand voor het songfestival al zo'n grote internationale hit is.
2. Cliff Richard - Congratulations (Verenigd Koninkrijk, 1968)
• 1 week voor de songfestivalfinale in de Top 40
• 2e plaats op het Eurovisiesongfestival
• 1e plaats in de Top 40
Voor Tattoo is het slechts één keer voorgekomen dat een buitenlandse inzending in de week voor het Eurovisiesongfestival al in de Top 40 stond. Die eer is voor Congratulations van Cliff Richard. Op 5 maart 1968 was dat een van de zes liedjes die Cliff zong tijdens de Britse nationale voorronde. Vervolgens mochten kijkers via briefkaarten op hun favoriete liedje stemmen en zij gingen massaal voor het opgewekte Congratulations. Op 12 maart werd bekend dat dit liedje het Verenigd Koninkrijk zou vertegenwoordigen en gauw daarna werd de single internationaal uitgebracht. 1½ week later stond het nummer in de Tipparade en weer een week later kwam het op nummer 35 binnen in de Top 40. Ondanks de hoge verwachtingen greep Cliff net naast de winst. Congratulations kreeg één punt minder dan La La La van de Spaanse zangeres Massiel. Eén troost: Congratulations bereikte wel de eerste plaats in de Top 40.
3. Sandie Shaw - Puppet On A String (Verenigd Koninkrijk, 1967)
• Op de finaledag in de Top 40
• 1e plaats op het Eurovisiesongfestival
• 1e plaats in de Top 40
De derde plaats in deze top 5 wordt gedeeld door drie songfestivalinzendingen die in de songfestivalweek in de Top 40 binnenkwamen. De eerste keer dat dit gebeurde, was in 1967. Op zaterdagmiddag 8 april kwam Sandie Shaw met Puppet On A String op nummer 39 binnen in de Top 40 en 's avonds vertegenwoordigde ze het Verenigd Koninkrijk met dat liedje tijdens het songfestival in Wenen. Net als Cliff Richard was Sandie Shaw op dat moment al een bekende naam. Voor haar Eurovisiedeelname had ze al met zes hits in de Nederlandse Top 40 gestaan, waaronder de top 10-hit Long Live Love. Hoewel Sandie zelf eigenlijk een grote hekel had aan Puppet On A String was het vooraf al de grote favoriet voor de overwinning. Sandie Shaw wist haar favorietenrol in Wenen waar te maken. Ze sleepte de eerste Eurovisieoverwinning voor het Verenigd Koninkrijk binnen. Daarnaast zorgde ze voor de eerste Eurovisie-nummer 1-hit in de Top 40.
3. Brotherhood Of Man - Save Your Kisses For Me (Verenigd Koninkrijk, 1976)
• Op de finaledag in de Top 40
• 1e plaats op het Eurovisiesongfestival
• 1e plaats in de Top 40
Ook de Britse inzending van 1976, Save Your Kisses For Me van Brotherhood Of Man, was vooraf de grote favoriet voor de eindzege. Twee weken voor het songfestival kwam het nummer al binnen in de Tipparade en op de songfestivaldag steeg het door naar de Top 40. Het liedje kwam binnen op nummer 23 en daarmee is het veruit de hoogste binnenkomer van de vijf hits in deze top 5. Ondanks hun favorietenrol had Brotherhood Of Man de Britse voorronde maar nipt gewonnen. Save Your Kisses For Me eindigde met slechts 2 punten voorsprong op Wake Up van de groep Co-Co. De groep was op het moment van zijn deelname al bekend in ons land. Brotherhood Of Man had al twee hits gescoord, waaronder de nummer 2-hit Kiss Me, Kiss Your Baby in 1975. Op 3 april 1976 maakte het viertal zijn verwachtingen waar en won Save Your Kisses For Me met een monsterscore van 164 punten het songfestival in Den Haag. Niet veel later werd het ook een nummer 1-hit in de Top 40. Grappig weetje: een 27-jarige journalist, genaamd Johan Derksen, voorspelde in Het Nieuwsblad Van Het Noorden al dit nummer het songfestival zou gaan winnen. "Een pretentieloos deuntje, maar visueel ziet het er goed uit en ze brengen het bijzonder goed," schreef hij destijds over de Britse inzending.
3. Clouseau - Geef Het Op (België, 1991)
• Op de finaledag in de Top 40
• 16e plaats op het Eurovisiesongfestival
• 17e plaats in de Top 40
Het succesverhaal van Clouseau begint bij Eurosong 1989, de Belgische preselectie van dat jaar. De winst gaat naar Door De Wind van Ingeborg en Clouseau wordt tweede met Anne. Hoewel Clouseau niet naar het songfestival mag, wordt Anne een grotere hit dan Door De Wind. De groep rond de charismatische zanger Koen Wauters wordt in korte tijd enorm populair en in Vlaanderen ontstaan zelfs Doe Maar-achtige taferelen. Ook in Nederland is het succes groot. In september 1990 maakt de BRT bekend dat de groep België zal vertegenwoordigen op het Eurovisiesongfestival. Met zo'n populaire groep denken de Belgen goud in handen te hebben. Er wordt zelfs zo gerekend op een overwinning dat de Belgische premier en minister van cultuur mee naar Rome reizen om daar het songfestival bij te wonen. Het loopt echter uit op een teleurstelling. Met hun liedje Geef Het Op komt Clouseau niet verder dan de 16e plaats. Een gehoopte Europese doorbraak blijft dan ook uit. Het Eurovisiefiasco heeft evenwel geen enkele invloed op hun succes van de groep in Vlaanderen en Nederland. In 1995 scoort het trio met Passie zelfs een nummer 1-hit in ons land en ook nu heeft Clouseau nog duizenden fans.
Benieuwd naar welke inzendingen voor het Eurovisiesongfestival al in de Tipparade stonden? Check dan het uitgebreidere artikel: Top 14: Vóór het Songfestival al in de Tipparade.
