Wat populair is in de muziek van een bepaald moment zegt vaak niet alleen iets over de muziek. Trends hebben meestal te maken met wat er in de samenleving gebeurt, wat er speelt in mensen, welke emoties ze meemaken. Sommige genres en trends zijn heel duidelijk terug te herleiden naar een bepaald fenomeen of een bepaald liedje. In deze rubriek diepen we een aantal van de grootste muzikale trends van de afgelopen 20 jaar uit en bekijken we waar ze vandaan kwamen. Het tweede genre dat we behandelen is Nederlandse hiphop.
Je houdt ervan of je haat het. Hoe je het ook wendt of keert, hiphop speelt al heel wat jaren een rol in de Nederlandse Top 40. Het genre, dat groot werd in de Bronx in New York, kent als grondleggers groepen als Wu-Tang Clan en Sugarhill Gang. Hiphop is ook een genre waarin men zich wereldwijd herkent. De beelden van jongeren van de straat die van niks komen en rappen over het leven op straat. Het inspireerde mensen overal ter wereld. In Nederland was het de Amsterdamse groep Osdorp Posse die begon met het vertalen van Amerikaanse rapteksten eind jaren ‘80. Zo ontstond Nederhop.
Brainpower en Extince
In de beginjaren van de Nederhop maakte de Osdorp Posse de dienst uit, maar toen was daar Extince. De rapper uit Oosterhout wilde in 1995 het nummer Spraakwater uitbrengen. Omdat niemand hem toen wilde hebben, besloot hij er een label voor op te richten samen met Kees de Koning: Top Notch. Extince en de Osdorp Posse waren geen vrienden, zo haalden ze constant naar elkaar uit. Extince werd ook steeds populairder en scoorde zelfs al vanaf 1995 vier Top 40-hits. Extince introduceerde via de hit Zoete Inval ook een andere grote naam in de Top 40: Brainpower. Gerrit-Jan Mulder, zoals hij in het echt heet, was een van de eerste rappers die ook commercieel bijzonder succesvol wist te zijn met Nederlandse rapmuziek. In 2002 scoorde hij via Dansplaat zijn eerste nummer 1.
Pop/rap
Omdat harde straatrap nooit echt radiovriendelijk heeft geklonken, zijn rappers al heel lang bezig met de randjes van het genre hiphop op te zoeken. Dat ene popdeuntje kan nou eenmaal het verschil maken tussen een hit op de straat en een hit in de Top 40. In 2005 was het de welbekende Leipe Mocro Flavour die hier het slimst invulling aan gaf. Yes-R, Brace en Ali B groeiden ermee in één klap uit tot grote sterren in de Nederlandse muziek. Niet alleen hiphop, maar zeker ook daarbuiten. Tussen 2005 en 2009 ongeveer scoorden ze alle drie hit na hit en dat gold ook voor acts als The Partysquad, The Opposites, Lange Frans & Baas B, De Jeugd Van Tegenwoordig en Fouradi. In die jaren groeide hiphop uit tot een mainstreamfenomeen waar iedereen bij wilde horen en wat al lang niet meer exclusief ‘van de straat’ was.
New Wave
Schiermonnikoog. Hoe onlogisch het ook klinkt, dat is de plek waar de Nederhop naar een nieuw niveau werd getild. Tussen 2010 en 2014 was de populariteit van het genre enigszins gaan liggen, maar onder de radar begon een nieuwe generatie rappers te ontstaan met een soortgelijke stijl die jongeren zou aanspreken. Dat wist Top Notch. Het nog altijd toonaangevende label in de wereld van Nederlandse hiphop besloot de nieuwe generatie rappers, die stuk voor stuk waren doorgebroken via social media, samen te brengen op Schiermonnikoog. Tien dagen later lag daar New Wave, een compilatie-album van raptracks van onder anderen Ronnie Flex, Lil Kleine, Jonna Fraser, Bokoesam en SFB. New Wave was een keerpunt voor de Nederlandse hiphop. Ineens groeide het genre uit tot met afstand het meest gestreamde genre van Nederland. Van New Wave is er één hit die bij de meeste mensen wel zal zijn blijven hangen; Drank & Drugs van Lil Kleine en Ronnie Flex. Met de bizarre video en niet bijzonder kindvriendelijke tekst verrasten ze heel Nederland door een nummer 1-hit te scoren. Dat was sowieso lang niet gebeurd voor een Nederlandse raptrack, laat staan een als Drank & Drugs.
Mix van genres
Het succes van Drank & Drugs was ook niet geheel zonder protest. Allerlei organisaties maakten bezwaar tegen de tekst die verdovende middelen zou promoten en dat ook nog eens aan een veel te jong publiek. ‘Alle tieners zeggen ja tegen MDMA’ was daar een voorbeeld van. Toch bleef het zeker niet bij die hit. Drank & Drugs en het hele New Wave-album zette een nieuwe generatie aan raphits in de Top 40 in gang. Raphits die inspiratie haalden uit pop, dancehall, afrobeats en R&B. Acts als Frenna, Broederliefde, SBMG en producer Jack $hirak stonden steevast bovenaan streaminglijsten en haalden ook regelmatig de Top 40. Hoewel de grootste Nederhop-golf ondertussen wel achter ons lijkt te liggen, zijn Nederlandse rappers nog altijd in staat Spotify te domineren. Ook scoort bijvoorbeeld Ronnie Flex nog regelmatig hits, maar dat doet hij met name door zich niet krampachtig aan hiphop vast te houden. De lijn tussen hiphop, R&B, popmuziek en heel veel andere genres is dunner dan ooit.
