Wat populair is in de muziek van een bepaald moment zegt vaak niet alleen iets over de muziek. Trends hebben meestal te maken met wat er in de samenleving gebeurt, wat er speelt in mensen, welke emoties ze meemaken. Sommige genres en trends zijn heel duidelijk terug te herleiden naar een bepaald fenomeen of een bepaald liedje. In deze rubriek diepen we een aantal van de grootste muzikale trends van de afgelopen 20 jaar uit en bekijken we waar ze vandaan kwamen. Het vijfde genre dat we behandelen is alternative pop.
Het klinkt misschien als een beetje een gek begrip, alternative pop. Wat verstaan we daar nou onder? Wie maakt dat? In dit geval bedoelen we met alternative pop vooral de artiesten die elementen van popmuziek mixen met bijvoorbeeld rock, elektronische of urban muziek. In de afgelopen jaren zijn steeds meer eigenzinnige artiesten doorgebroken die door middel van hun teksten en vernieuwende productie-elementen de muziek een stapje verder hebben geholpen terwijl ze ook nog hits weten te scoren. Wat opvalt is dat het de laatste tijd vooral vrouwen zijn die hiermee populair worden.
Het Billie Eilish-effect
Er is een overduidelijk aanwijsbare aanstichtster van de huidige trend van vrouwen die regels van de popmuziek aan het herschrijven zijn. Dat is Billie Eilish. Toen deze Amerikaanse tiener tegen doorbreken aan zat in 2018, leken veel mensen haar te zien als een soort underground-ster. Iemand die heel veel goede recensies kreeg van muziekbladen als Pitchfork en Rolling Stone, maar niet echt gemaakt was voor hits in de traditionele vorm. Ook toen Bury A Friend als voorloper van haar debuutalbum uitkwam, leken veel mensen nog te denken dat haar sound wat te ‘raar’ of niet commercieel genoeg was voor de hitlijsten. Toch bleek dat album, getiteld When We All Fall Asleep, Where Do We Go?, een gigantisch succes in streams. Met name de single Bad Guy werd een grote hit. Ondanks de bizarre tekst en meer dan ongebruikelijke productie, bleek het refrein van Bad Guy onweerstaanbaar. Vervolgens bleef Billie met haar vervolgsingles internationaal grote hits scoren zonder zich aan te passen aan de geschreven regels in de popmuziek. Op haar tweede album Happier Than Ever was de titeltrack een mix van een ballad en een harde rockplaat. Zelfs dat werd wereldwijd een top 10-hit. Billie Eilish bewees dat je je als artiest geen limieten hoeft op te leggen omdat het publiek er anders niet naar zou luisteren. Het publiek volgt haar en niet andersom.
Post en Taylor
Natuurlijk zijn er nog veel meer internationale artiesten die in de afgelopen jaren zijn doorgebroken met een alternatieve sound, maar wat misschien nog wel opvallender is, zijn de artiesten die zich zijn gaan verbreden. Taylor Swift bijvoorbeeld. Na regelrechte popalbums 1989, Reputation en Lover kwam ze in de coronazomer van 2020 uit het niets met een volledig nieuw album. Folklore was een folk/roots album met liedjes die ze maakte met bandleden van indiebands The National en Bon Iver. Even heel iets anders dus. Toch maakte Taylor niet minder indruk met het herfstachtige album. Met haar ultra-poëtische teksten kreeg ze menig recensent volledig stil. Ze won er de Grammy voor Album Of The Year zelfs voor. Ze vond de sound ook zo geslaagd dat ze er een volledig vervolgalbum achteraan uitbracht genaamd Evermore. Ook Post Malone, die lang werd gezien als een rapper, legde zich op zijn Hollywood’s Bleeding album nog duidelijker toe op een nog veel breder genreperspectief. Van hiphop tot rock tot rootsy popliedjes, hij mixte het moeiteloos door elkaar.
Nederland
Hoewel het succes van Folklore in Nederland tegenviel en ook Billie Eilish erg veel moeite had om door onze radiobarrière heen te komen, veranderde er toch iets. Dat begon bij de Nederlandstalige popmuziek als geheel. Na de Nederhop-trend, werd er meer dan ooit binnen Nederland gezocht naar nieuwe muziek die de moeite waard was. Nederlandstalige muziek werd ineens heel veel gestreamd en ook radiostations stonden er stukken meer voor open dan in eerdere jaren het geval was. Hits als Zoutelande van Bløf en Als Het Avond Is van Suzan & Freek stonden wekenlang bovenin de lijst en de waardering voor de Nederlandstalige popmuziek groeide met de dag. Zo wist bijvoorbeeld ook Maan hard door te breken. Naast grote hits als Hij Is Van Mij en Blijven Slapen, was er één heel bijzonder liedje dat een voorbode bleek op wat momenteel heel succesvol is. Ze Huilt Maar Ze Lacht was een ultrapersoonlijk liedje waarin Maan haar diepste onzekerheden blootlegde.
Nieuwe generatie
Wat Ze Huilt Maar Ze Lacht deed, is tegenwoordig zo ongeveer het handelsmerk van een nieuwe generatie vrouwen die met hun persoonlijke teksten en atypische, ongrijpbare productiestijlen indruk maken. Het succesvolste voorbeeld is natuurlijk Meau. Zij scoorde met het pijnlijk eerlijke Dat Heb Jij Gedaan een gigantische nummer 1-hit. Van het bijna pratend zingen tot aan de akoestische productie. De stijl van Meau is echt maar op één manier te vatten: het is gewoon Meau. Datzelfde geldt voor de zangeres die Nederland dit jaar vertegenwoordigt op het Eurovisie Songfestival; S10. Is ze nou een popzangeres? Rock? Hiphop? Maakt het uit? Nee. S10 is een unieke persoonlijkheid die haar eigen regels schrijft en daarmee iedereen omverblaast. Ook buiten de kaders van de Top 40 om is er duidelijk een omslag gaande. Froukje zit al een hele tijd tegen haar eerste Top 40-hit aan met haar merk van politiek geëngageerde alternative pop. Merol is door Lekker Met De Meiden uitgegroeid tot een soort culticoon, maar maakt tegelijkertijd ook hele verrassende popliedjes. Bente had met het krachtige Nee Is Nee bijna een Top 40-hit. En zo komen er nog tal van andere getalenteerde vrouwen aan die de potentie hebben om te doen wat Meau en S10 nu ook doen. Hun eigen regels aan het publiek opleggen. Het Billie Eilish-effect dus.
