Tyla heeft een Top 40-record gebroken. Sinds dit weekend mag ze zich de succesvolste Zuid-Afrikaanse act uit 60 jaar Top 40-geschiedenis noemen. Een mooi moment om de tien succesvolste Zuid-Afrikanen in de Top 40-geschiedenis op een rij te zetten.
1. Tyla - 655 punten
Tyla maakte in het najaar van 2023 haar Top 40-debuut met het afrobeatsnummer Water. Het nummer werd populair dankzij een danschallenge. Het dansje werd in de zomer van 2023 door Tyla zelf geïntroduceerd, waarna het viraal ging op TikTok. In het originele dansje schudde Tyla flink met haar heupen, terwijl ze met een flesje water over haar schouder heen op haar billen goot. Het nummer bereikte de 27e plaats in de Top 40 en leverde haar verschillende prijzen op, waaronder een Grammy en een MTV Video Music Award. In 2024 bracht Tyla haar succesvolle debuutalbum uit, maar dit leverde geen nieuwe Top 40-hits op. Dit jaar bereikte ze pas weer de hitlijst dankzij de remix van de hit Show Me Love van WizTheMc & Bees & Honey. De originele versie van dat nummer staat al sinds april in de Top 40, maar vanaf mei ging ook 'Tyla's Version' meetellen. Daarna steeg het nummer direct naar de top 10, waar het de vierde plaats haalde. De hit heeft inmiddels zoveel punten opgeleverd dat Tyla na 47 jaar het record van succesvolste Zuid-Afrikaanse act in de Top 40 weet te breken.
2. Clout - 654 punten
Sinds 3 juni 1978 stond de titel van succesvolste Zuid-Afrikaanse act op naam van Clout. Het was destijds niet alleen de eerste Zuid-Afrikaanse groep in de Top 40 kwam, maar ook de eerste rockband in de lijst met een volledige vrouwelijke bezetting. Die bestond uit zangeres Cindy Alter, gitariste Jenni Garson, bassiste Ilene "Lee" Tomlinson, toetseniste Glenda Hyam en Ingrid "Ingi" Brough. Na twee singles werd Glenda vervangen door twee mannelijke groepsleden en sindsdien was Clout dus geen meidengroep meer. De grootste hit van de groep is Substitute, een cover van een liedje van The Righteous Brothers, die in de lente van 1978 van de eerste plaats gehouden werd door Rivers Of Babylon van Boney M. De dames scoorden na Substitute nog drie hits, waarvan alleen de Alarmschijf Save Me de top 10 bereikte. Het is daarmee de enige Zuid-Afrikaanse act die met meer dan twee hits in de Top 40 heeft gestaan. In 1981 viel de groep na verschillende bezettingswisselingen uit elkaar.
3. Master KG ft. Nomcebo - 645 punten
Eigenlijk zouden Master KG en Nomcebo de derde en vierde plaats in dit overzicht verdienen, maar omdat ze allebei evenveel punten hebben en die punten verdienden met dezelfde ene hit, hebben we ze samen op één positie gezet. Het gaat om de nummer 1-hit Jerusalema uit 2020. Producer Master KG maakte de beat voor deze track al in 2019. Vervolgens vroeg hij aan gospelzangeres Nomcebo Zikode om een spirituele tekst voor het nummer te schrijven. De vertaling van de tekst bevat regels als “Jeruzalem is mijn thuis” en “Mijn koninkrijk is niet hier”, zinnen die net zo goed uit een psalm afkomstig kunnen zijn. Tot nu toe niet echt typische ingrediënten voor een Top 40-hit. Het wereldwijde succes van Jerusalema hadden Master KG en Nomcebo dan ook vooral te danken aan Fenómenos do Semba. De leden van deze Angolese dansgroep plaatsten op 18 februari 2020 een filmpje op YouTube waarin ze een dansje uitvoeren op het nummer. Daarin houden de dansers een bord eten vast en eten ze schijnbaar nonchalant door tijdens het dansen. De video ging vervolgens viraal en ontketende zo de Jerusalema-challenge. Over de hele wereld werd het dansje nagedaan door allerlei verschillende beroepsgroepen. Daarbij ontwikkelde de choreografie zich wel. Zo werd het element van de borden met eten al gauw weggelaten. Door de challenge ontstond natuurlijk belangstelling voor het nummer en voilà, een wereldhit was geboren. In oktober en november 2020 stond Jerusalema vijf weken op nummer 1 in de Top 40.
4. Freshlyground - 362 punten
In 2010 haalden twee Zuid-Afrikaanse acts de lijst en dat had alles te maken met het WK dat dat jaar in Zuid-Afrika werd gehouden (en waar Nederland zo goed presteerde). Marabi van Mafikizolo, het thema van NOS Studio Sportzomer, werd slechts een bescheiden hitje, maar Waka Waka (This Time For Africa) van Shakira groeide uit tot een wereldhit. Nu komt Shakira natuurlijk uit Colombia, maar zijn werd op deze hit bijgestaan door Freshlyground, een muziekgezelschap dat in 2002 werd opgericht in Kaapstap met leden uit Zuid-Afrika, Mozambique en Zimbabwe. Na Waka Waka hebben zij nog verschillende albums uitgebracht, maar in de Top 40 bleef het bij deze ene hit. Het liedje Waka Waka komt van oorsprong overigens niet uit Zuid-Afrika, maar uit Kameroen, waar het in 1986 voor het eerst werd opgenomen door de groep Makossa.
5. Margaret Singana - 327 punten
In 1989 zorgde een onverwacht televisiesucces voor de eerste en enige Top 40-hit van Margaret Singana. Veronica zond die zomer de Zuid-Afrikaanse televisieserie Shaka Zulu, over de gelijknamige 19e-eeuwse Zoeloekoning, uit. Net als de serie werd ook het lied dat tijdens de aftiteling te horen was een groot succes. Dat was het door Margaret Singana gezongen We Are Growing. Margaret Singana werd in 1938 in het Zuid-Afrikaanse Queenstown geboren. Na eerst een periode te hebben gewerkt als dienstmeid, brak ze begin jaren 70 door als zangeres. In 1978, op het hoogtepunt van haar carrière, kreeg ze een beroerte en belandde ze in een rolstoel. Hierdoor werd het moeilijk voor haar om nog op te treden. Na haar beroerte heeft ze weinig nieuw materiaal meer opgenomen, maar toen ze midden jaren 80 gevraagd werd om het titellied van Shaka Zulu in te zingen, zei ze ja. We Are Growing is een cover van de traditional Pass The Calabash (Hamba Bikele) dat in 1977 verscheen op haar album Tribal Fence. In 1989, nadat de serie op de Nederlandse televisie was uitgezonden, steeg We Are Growing naar de eerste plaats en werd Margaret Singana de eerste Zuid-Afrikaanse act met een nummer 1-hit in de Top 40. Het zou het laatste hoogtepunt uit haar carrière worden. Haar gezondheid ging achteruit en in 2000 overleed ze na een lang ziekbed. Uit eer voor de legendarische zangeres werd er in 2004 een straat in Johannesburg naar haar vernoemd.
6. Miriam Makeba - 232 punten
De eerste Zuid-Afrikaan die in de Top 40 heeft gestaan, is Miriam Makeba. Zij is ongetwijfeld de beroemdste zangeres die het land ooit heeft voortgebracht. In 1959 brak Miriam Makeba internationaal door dankzij een optreden op de Amerikaanse televisie. De Zuid-Afrikaanse overheid van destijds was echter helemaal niet blij met haar. Hoewel ze zich in interviews niet vaak over politieke zaken uitliet, bezong ze in haar songs vaak de ellende die werd veroorzaakt door het apartheidsregime. Tussen 1960 en 1990 was ze zelfs niet meer welkom in haar eigen land en leefde ze in ballingschap in onder meer de Verenigde Staten en Guinee. In 1967 bereikte Miriam met het vrolijke Pata Pata de Top 40. Het is tot op heden de enige Top 40-hit die wordt gezongen in het Xhosa. Dat is na het Zoeloe de op een na meest gesproken taal van Zuid-Afrika, die onder meer opvalt door haar klikletters. Zo'n klikklank is al meteen te horen in het eerste woord van de tekst: "Saguquga". Pata Pata haalde op een haar na de top 10. Dankzij dit nummer werd Miriam wel de succesvolste Zuid-Afrikaanse act in de Top 40, totdat deze titel in 1978 werd overgenomen door Clout. In 2008 overleed Miriam Makeba en vijf jaar later werd zij geëerd met een Google Doodle. Zij was de eerste Top 40-zangeres die deze eer te beurt viel.
7. Thembi - 207 punten
Thembi Zikhali is afkomstig uit Kagiso, een township ten westen van Johannesburg. Midden jaren 70 werd ze ontdekt door de Belgische producer Jean Kluger, die niet veel later veel succes zou hebben met acts als Plastic Betrand, Ottawan en de Gibson Brothers. Ondanks dat zij niet actief was als zangeres, liet hij haar het nummer A.I.E. (A Mwana) inzingen. Het werd uitgebracht als single van de Belgisch-Congolese groep Black Blood, waar zij vanaf dat moment deel uitmaakte. Dit nummer bereikte in 1975 de Tipparade en werd een bescheiden hit in onder meer België en Duitsland. Thembi gaf met deze groep wel televisieoptredens over de hele wereld. Na een paar jaar viel de groep uit elkaar, maar Jean Kluger gaf Thembi wel de kans om een soloalbum op te nemen. Op dit album stond onder meer een discoversie van het Zuid-Afrikaanse Pata Pata (zie hierboven), maar ook de medley Take Me Back To The Old Transvaal. Deze medley bestond uit de Afrikaanstalige (de taal van de witte Afrikaners) volksliedjes Suikerbossie, Die Boere en Sarie Marais. Dankzij deze hit werd Thembi de tweede Zuid-Afrikaanse zangeres in de Top 40 en de eerste Zuid-Afrikaan met een top 10-hit. Themi bereikte met Take Me Back To The Old Transvaal in de zomer van 1977 namelijk de derde plaats. Na de jaren 70 is er niets meer van Thembi op muzikaal vlak vernomen. Tegenwoordig woont Thembi weer in Johannesburg, waar ze onder meer actief is (geweest) als postbode.
8. Lebo M - 180 punten
Misschien doet de naam Lebo M niet meteen een belletje rinkelen, maar toch is de kans heel groot dat je zijn stam al meerdere keren gehoord hebt. De beroemde Disneyfilm The Lion King begint namelijk met zijn stem. "Nansi Bhe! Inyama Bakithi Baba," klinkt tijdens het openingsshot terwijl de zon opkomt in de savanne. Het zijn de eerste woorden van het lied Circle Of Life, waarmee Elton John eind 1994 de Top 40 haalde. Deze Zoeloetekst zit niet in de hitversie van Elton John, maar Lebo M zou niet veel later alsnog de Top 40 halen met dankzij een ander nummer uit de film: Hakuna Matata. In de film werd dit liedje gezongen door het stokstaartje Timon en het wrattenzwijn Pumbaa (en het welpje Simba). Op de cd-single stond het nummer als duet tussen de Jamaicaanse reggaezanger Jimmy Cliff en de Zuid-Afrikaanse zanger en producer Lebo M. Die versie stond opvallend genoeg niet op het soundtrackalbum, maar misschien werd het nummer juist daardoor een Top 40-hit. Het nummer stond wel op het album Rhythm Of The Pride Lands van Lebo M. Dit album kan gezien worden als een opvolger van het eerste soundtrackalbum en bevat 'music inspired by The Lion King', dus ook nummers die niet in de film te horen zijn. Na zijn bijdrage aan The Lion King werkte Lebo M, die in 1964 in Soweto werd geboren als Lebohang Morake, nog aan heel veel andere soundtracks, waaronder aan die van de vervolgen op The Lion King. Na Hakuna Matata wist hij echter geen tweede Top 40-hit meer te scoren.
9. Danny Williams - 80 punten
Danny Williams werd in 1942 geboren in Port Elizabeth. In de jaren 50 maakte hij als tiener deel uit van de zang- en dansgroep The Golden City Dixies uit Johannesburg. Toen die groep in 1959 optrad in Engeland werd Danny ontdekt en hij besloot zich voorgoed te vestigen in het Verenigd Koninkrijk. Daar probeerden ze Danny in de markt te zetten als de Britse Johnny Matthis en dat lukte. Na twee bescheiden hitjes in de Britse hitlijst brak hij door met de nummer 1-hit Moon River. Dat was een cover van het gelijknamige nummer uit de film Breakfast At Tiffany's. Hij is nog een paar jaar populair, maar als in 1963 de beatmuziek de kop opsteekt, verdwijnen Danny en zijn collega-crooners naar de achtergrond en scoort hij geen hits meer. Eind jaren 60 kreeg hij problemen met zijn mentale gezondheid en werd hij opgepakt wegens het bezig van marihuana. In 1977 maakte hij echter een korte maar succesvolle comeback het disconummer Dancin' Easy. Hiermee bereikte hij de 18e plaats in de Nederlandse Top 40 en was de eerste mannelijke Zuid-Afrikaanse zanger van de kleur met een hit in ons land. Na deze hit heeft Danny geen grote successen meer gekend. Hij overleed in 2005 op 63-jarige leeftijd aan de gevolgen van longkanker.
10. Dilana Smith - 64 punten
In de hele Top 40-geschiedenis zijn slechts drie Zuid-Afrikaanse acts geweest die meer dan één hit hebben gescoord. Tyla en Clout staan op de bovenste twee posities in deze lijst, maar Dilana Smith moet met de tiende plaats genoegen nemen. Deze rockzangeres werd op 10 augustus 1972 geboren in Johannesburg, maar verhuisde rond haar 24e naar Erica, een dorpje ten zuiden van Emmen. Daar richtte ze de groep Cazmelion op. In 2000 kreeg ze de kans om een soloalbum op te nemen. Dat werd Wonderfool, met daarop twee nummers die de Top 40 bereikten: Do You Know en To All Planets. Dat laatste nummer werd gebruikt uit titelsong voor de film Lek. Toen To All Planets in de Top 40 stond, woonde Dilana al niet meer in Nederland. Ze was de liefde gevolgd en zo in het Schotse Aberdeen terechtgekomen. Hoewel ze na haar twee bescheiden hitjes nooit meer in de Nederlandse Top 40 heeft gestaan, heeft Dilana nadien niet stilgezeten. In 2006 eindigde ze als tweede in de Amerikaanse talentenjacht Rock Star: Supernova, waar een vocalist werd gezocht een rockgroep met beroemde muzikanten. Na haar deelname aan dit programma scoorde ze een grote hit in IJsland met haar cover van Roxanne. Na enkele jaren in Los Angeles te hebben gewoond, verhuisde ze in 2013 terug naar Nederland, waar ze in 2016 meedeed aan het zevende seizoen van The Voice Of Holland. Daar schopte ze het tot The Knockouts. Dilana treedt nog steeds met grote regelmaat op in ons land.
