De Top 40 is sinds 1965 de toonaangevende hitlijst van Nederland. In de rubriek Vandaag blikken we terug op gebeurtenissen in de popmuziek die exact X jaar geleden plaatsvonden. In deze aflevering van Vandaag: schrijver Gerard Reve uit zich als bewonderaar van de Zangeres Zonder Naam.
In de Allerheiligste Hartkerk in Amsterdam wordt op 23 oktober 1969 schrijver Gerard Reve gehuldigd, omdat hij onlangs de P.C. Hooft-prijs heeft gewonnen. Net als de locatie mocht Reve ook de muzikale begeleiding uitkiezen. Naast bas-bariton Herman Schey bestaat die uit de Zangeres Zonder Naam. Dit is een opmerkelijk keuze, omdat de intelligentsia vaak nogal minachtend neerkijkt op het volkse repertoire van de Zangeres.
De huldiging wordt rechtstreeks door de VPRO op Nederland 1 uitgezonden. In het programma wordt Reve anderhalf uur lang geïnterviewd door journalist Hans Keller, die de schrijver uiteraard ook vraagt waarom hij de Zangeres Zonder Naam heeft uitgenodigd. In zijn antwoord beklaagt Reve zich erover dat de ‘pseudo-intellectuelen’ die werkzaam zijn bij de omroep, haar repertoire elf jaar lang geboycot hebben, omdat het niet mooi en hoogstaand en geen kunst zou zijn. Hij besluit met: “Ik vind het heerlijk om haar te horen. Ik ben haar dankbaar, omdat ik wat zij zingt, mooi vind.” Na deze woorden zingt de Zangeres Zonder Naam haar nummer De Vlieger.
De Zangeres Zonder Naam zegt in een interview na het optreden dat ze erg gevleid was na haar uitnodiging. Over haar eerste ontmoeting met de schrijver zegt ze: “Hij heeft het hart op de tong, net zoals ik. We hebben iets gemeen. Hij is eerlijk als hij praat. Ik ook. Ik denk dat hij daarom zo ontroerd was, toen hij vanmiddag met me kennismaakte. Ik ga gauw eens iets van hem lezen.”
Na haar optreden bij Reve ontstaat er onder kunstenaars meer waardering voor het repertoire van de Zangeres Zonder Naam, hoewel veel van hen het nog altijd als camp beschouwen. De hernieuwde belangstelling zorgt voor een opleving van haar carrière. Begin jaren 70 scoort ze drie top 10-hits: Het Soldaatje (De Vier Raadsels), Mandolinen In Nicosia en De Bruid. De wederzijdse bewondering tussen Gerard Reve en de Zangeres Zonder Naam is altijd groot geweest. In 1979 wordt ze gevraagd om een rol te spelen in de verfilming van Reves boek Lieve Jongens. Die eer laat ze over aan Astrid Nijgh, maar tijdens de boekenweek van 1980 zingt de Zangeres Zonder Naam wel een speciale ode aan de schrijver: Lieve Gerard.
Op 23 oktober 1998, precies 29 jaar na haar optreden voor Gerard Reve, overlijdt Mary Servaes, zoals de Zangeres Zonder Naam in het echt heet, op 79-jarige leeftijd aan een hartstilstand.
Dit gebeurde er ook op 23 oktober:
Apple introduceert op 23 oktober 2001 de iPod.
De iPod is een draagbare mediaspeler, die is ontworpen voor het opslaan en afspelen van digitale muziekbestanden. Na de uitvinding van het bestandsformaat MP3, begin jaren 90, kwam in 1998 de eerste mp3-speler op de markt. Dat was de MPMan F10 van het Zuid-Koreaanse bedrijf SaeHan. Dit apparaatje had een harde schijf van 32 MB. Afhankelijk van de kwaliteit en lengte van de bestanden, kun je daar ongeveer 6 mp3'tjes op kwijt. Een halfjaar later verscheen de Rio PMP300 van het Amerikaanse bedrijf Diamond Multimedia. Dit is de eerste draagbare mp3-speler met enig commercieel succes. Ook deze speler heeft een geheugen van 32 MB, al is dat wel uit te breiden met een geheugenkaartje. Bovendien bestaan er ook modellen met een geheugen van 64 MB.
Alles verandert echter met de introductie van de iPod. In tegenstelling tot zijn voorgangers heeft de iPod heeft een harde schijf van 5 GB, waarop men ongeveer 1000 nummers kwijt kan. Hierdoor kunnen mensen voor het eerst een grote digitale muziekverzameling in een compact apparaat meenemen. De iPod werd dan ook geadverteerd met de slagzin '1,000 songs in your pocket'. De iPod valt ook op door zijn ontwerp en gebruiksgemak. Het kenmerkende klikwiel maakte het gemakkelijk om door de lijst van nummers te navigeren, waardoor het apparaat intuïtief was voor gebruikers. Vanaf 10 november 2001 lag de eerste iPod in de winkel.
Al snel verschijnen er modellen met nog grotere harde schijven en de mogelijkheid tot het afspelen van video’s. Hoewel er meerdere draagbare mp3-spelers op de markt zijn, wordt de iPod veruit de populairste. In 2009 bereikt de verkoop zijn hoogtepunt. Daarna neemt de populariteit van de iPod af door de opkomst van smartphones, waarmee ook mp3's kunnen worden opgeslagen en afgespeeld. In 2019 werd het laatste model van de iPod Touch op de markt gebracht. In 2022 maakte Apple bekend te stoppen met de productie van de iPod. In ruim 20 jaar zijn er wereldwijd ongeveer 450 miljoen iPods verkocht.
Hoewel de iPod inmiddels uit het straatbeeld verdwenen is, leeft de naam nog wel voort in het woord 'podcast'. Dat is namelijk een samentrekking van de woorden 'iPod' en 'broadcast'.
Verder op deze dag:
1995: Def Leppard geeft op één dag op drie verschillende continenten een concert. De Britse band begint met een optreden in de Marokkaanse stad Tanger. Daarna vliegt de groep naar Londen en na het concert aldaar vliegen ze de Atlantische oceaan over om die avond in het Canadese Vancouver te spelen. Met deze prestatie bereikt Def Leppard het Guinness Book Of Records.
2015: Jamie Lawson komt op de eerste plek van de Britse albumlijst. Hij was de eerste artiest die tekende bij het label Gingerbread Man, het nieuwe bedrijf van Ed Sheeran
2016: De Engelse zanger Pete Burns overlijdt op 57-jarige leeftijd aan een hartstilstand. In 1985 scoorde hij een top 10-hit als zanger van de groep Dead Or Alive met You Spin Me Round (Like A Record), de eerste Top 40-hit die is geproduceerd door Stock Aitken Waterman.
2019: Coldplay kiest en bijzondere manier om reclame te maken voor hun nieuwe album Everyday Life. Op de hoes staat de groep afgebeeld als een groep van 100 jaar geleden. Daarom besluit Coldplay de promotie van het album in de stijl van 1919 te doen: een onopvallende advertentie in grote en minder grote kranten in de wereld.
Vandaag geboren:
1937- Yvonne Staples, bij overlijden 80 jaar, The Staples Singers
1940 - Fred Marsden, bij overlijden 66 jaar, Gerry & The Pacemakers
1941 - Greg Ridley, bij overlijden 62 jaar, Spooky Tooth | Humble Pie
1943 - Billy Talbot, Crazy Horse
1947 - Willem Ennes, bij overlijden 64 jaar, Solution
1949 - Michael Burston, bij overlijden 61 jaar, Motörhead
1953 - Michael Mertens, Propaganda
1953 - Pauline Black, The Selecter
1956 - Dianne Reeves,
1964 - Robert Trujillo, Metallica
1972 - Dhany,
1982 - Wesly Bronkhorst,
1985 - Miguel,
Vandaag op nummer 1:
1965 - 1 (4) This Strange Effect- Dave Berry (Decca), 1 week op nummer 1
1971 - 1 (1) Soldiers Who Want To Be Heroes- Rod McKuen (Warner), 4 weken op nummer 1
1976 - 1 (1) Mon Amour- BZN (Negram), 3 weken op nummer 1
1982 - 1 (1) Private Investigations- Dire Straits (Vertigo), 4 weken op nummer 1
1993 - 1 (1) It Keeps Rainin' (Tears From My Eyes)- Bitty McLean (Dureco), 2 weken op nummer 1
1999 - 1 (9) If I Could Turn Back The Hands Of Time- R. Kelly (Jive), 1 week op nummer 1
2004 - 1 (2) Wat Zou Je Doen - Live In De Kuip- Marco Borsato & Ali B (Universal), 3 weken op nummer 1
2010 - 1 (1) Just The Way You Are- Bruno Mars (Elektra), 2 weken op nummer 1
2021 - 1 (--) Easy On Me- Adele (Columbia), 1 week op nummer 1
